Osmanlı Devleti’nin idarî örgütünde icranın ve hudutlu yasama yetkisine sahip uzvun başı padişah olmasına karşın, yüzyıllarca Divanı Hümâyûn isimli yüksek heyet, İslâm hukukunun önerdiği şûra meclisinin fonksiyonlarını ifa etmiştir. XVII. asrın sonlarına doğru Divanı Hümâyûn’un ehemmiyeti azalmaya ve icra yetkilerinin çoğu padişah veya veziriazamın şahsında toplanmaya başlamıştır. Osmanlı Devleti’ni bir zamanlar en yüksek devlet haline getiren asallar, yavaş yavaş ayrılınıyor ve sözde kalıyordu.

Bu kötü gidişe Nizâmı Cedid= Yeni Düzen devrini açarak dur demek isteyen III. Selim (17891808)’in çabaları de, istenen neticeyi vermemiştir. Yalnızca devletin politik, malî ve hukukî yapısında ehemmiyetli değişiklikler yapılmaya çalışılmıştır. Bunları özetle şu şekilde toparlayabiliriz:
Divanı Hümayun’un ehemmiyetini kaybetmesinin tehlikesini sezen ve devletin yalnızca padişaha, veziriazama, Şeyhülislâma, vezirlere (sudûrı kiram) ve ileri gelen devlet adamlarına ait olmadığını ve halkın da devlet idaresine en azından fikirleriyle katılması gerektiğini samimiyetle müdafaa eden III. Selim, Saltanat erkânı ile devletin ileri gelenlerinden oluşacak bir meclisi meşveret’in (müracaat etme meclisi) kurulmasını ve kendi başkanlığı altında toplanmasını istemiştir. Meclisi meşveretin ilk gayesi askerî alanda bir takım yenilikler yapmaktır. Avrupa tarzında çağdaş bir silahlı gücün tanzimi için eğitime de büyük ehemmiyet vermiştir. Kara mühendisliği (1210/1795 tarihli Mühendishânei Berrîi Hümâyûn) ve Topçu okulları ile Donanmayı Hümâyûn hakkındaki nizâmlar (1222/1808), bu çabalara verilecek en güzel örneklerdir. Ancak, yeniçeri ocağını kaldırma girişimleri, III. Selim’in de sonu olmuştur135.