Kadın Hastalıkları Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Ali Öner Erdoğdu, dünyada ve ülkemizde gerçekleştirilen tüp bebek uygulamaları ve yumurta dondurma işlemi hakkında bilgi verdi.



Yumurta (oosit) dondurma, kadının yumurtalıklarından elde edilen olgun yumurtaların, ilerleyen yıllarda çocuk sahibi olmak istendiğinde kullanılmak üzere özel yöntemlerle dondurulup saklanması işlemidir. Dr. Ali Öner Erdoğdu, işlemin nasıl yapıldığını detaylı olarak anlattı: "Önceki yıllarda kullanılan slow freezing uygulamasının yerini vitrifikasyon alması ile birlikte daha güvenilir ve özgür bir şekilde saklama şansı verdi. Öncelikle, kadınların hormonal ilaçlar ile uyarılmış yumurtalıklarından vajinal ulrasonografi ve OPU (oocyte pick up= egg retrieval =yumurta toplama ) iğnesi yardımıyla yumurtaların toplanması gerekmektedir. Toplanan yumurtalar özel hazırlanmış solüsyonlar ile belli süreler boyunca muamele edilir ve hastaya özel olarak hazırlanmış taşıyıcılarda -196 derecedeki sıvı azotu içeren tanklarda uzun süre muhafaza edilir."

Vitrifikasyon işlemi temelde çok hızlı bir şekilde dondurma prensibine dayanıyor ve dondurma sırasında yumurtalara zarar verebilecek buz kristallerinin oluşmasını da engelliyor.

Sağlık Bakanlığı da bazı yönetmeliklerle tıbbi zorunluluk hallerinde vitrifikasyon yöntemiyle yumurtaların dondurulması işlemini destekliyor. Dondurma işlemi için yasayla belirlenmiş bazı tıbbi zorunluluklar var:

Yumurta dondurma işlemi kimlere uygulanır?

Kanser tedavisi görecek olan kadınlar: Kanser tedavisinde başlanmadan önce, ileride çocuk sahibi olmak isteyen kadınlardan yumurtalar alınıyor ve dondurularak saklanıyor. Böylece, kemoterapi ve radyoterapi gibi yumurtalıkları tahrip etme riski olan tedaviler de güvenle uygulanabiliyor. Tedavi süreci bittikten sonra dondurulmuş yumurtalar uygun yöntemlerle tekrar kadına nakledildiğinde gebelik şansı artıyor.

Erken menopoz riski olan kadınlar: Ailesindeki kadınlarda erken menopoz görülen kadınlar erken yaşta doğurganlığın kaybedilmesi riskine karşı, yumurtalıkları işlevini yitirmeden önce yumurta dondurma yöntemine başvurabilirler.

Yumurtalar yetersiz olduğunda: Yumurtalıkların işleyişini etkileyen hormon seviyelerinde bozulma olduğunda ya da bazı hastalıklara bağlı olarak yumurtalık rezervlerinin azalması durumunda, biriktirme amaçlı da yumurta dondurma işlemi yapılabilir. Biriken yumurtalarla ve tüp bebek uygulamasıyla daha fazla sayıda embriyo elde etmek mümkün olur.

Kadın hastalıkları ile ilgili operasyonlardan önce: Yumurtalık rezervlerini etkileyebilecek operasyonlardan önce de yumurtaların uyarılmasıyla elde edilen yumurtalar dondurularak saklanabilir.

Yumurta dondurma işleminin başarı oranı nedir?

Yumurta dondurma işleminin yumurtalıklarında yumurta üretimi olan her kadında, her yaşta yapılabilecek bir işlem olduğuna dikkat çeken Op. Dr. Ali Öner Erdoğdu, vitrifikasyon işlemi ile elde edilen başarının, taze tüp bebek denemesi gibi yüzde 35 ile 50 oranında başarılı olduğuna da dikkat çekti.