Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dün Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile birlikte Moskova Merkez Camii’nin açılışını yaptı.
Erdoğan, Türkiye ile Rusya’nın katkılarıyla yapılan caminin açılışınında yaptığı konuşmada, “Moskova Merkez Camisi’nin bugün insanlık olarak ihtiyaç duyduğumuz barışa ve dayanışmaya katkı sağlamasını Allah’tan temenni ediyorum. Burada hep birlikte şahit olduğumuz dostluk ve güven ortamını Rusya’nın ayrılmaz bir parçası olan Müslüman nüfusun ülkedeki huzurlu geleceğinin sembolü olarak görüyorum. Rusya’daki Müslüman kardeşlerimizle aramızdaki kadim tarihi bağlar ve karşılıklı muhabbet Türkiye-Rusya dostluğuna katkı sağlıyor. Bizleri daha güçlü ilişkiler için teşvik ediyor” dedi.
Mescid-i Aksa uyarısı
Erdoğan, farklı inanç ve kökene sahip insanların aynı çatı altında yaşama tecrübesine Rusya’nın çok önemli bir örnek olduğunu vurguladı. Erdoğan, şunları söyledi: “Ortak değerler etrafında buluşarak, tüm farklılıkların ötesinde müşterek hayat alanı oluşturabilmenin ve gelecek tasavvuru kurabilmenin mümkün olduğuna, bugün burada, Moskova’da bir kez daha şahit oluyoruz. Biz bu güzel manzara karşısında memnuniyetimizi ifade ederken, maalesef dünyanın pek çok yerinde tam tersi görüntüler yaşanıyor. İsrail’in Filistinlilere uyguladığı ayrımcı politikalar, Kudüs’te Mescid-i Aksa’nın kutsiyeti ihlal edilerek tehlikeli bir yere doğru götürülüyor. Bilhassa Suriye, Irak, Mısır, Libya, Yemen gibi yakın çevremiz ile bu bölgelerden kaçan insanların yöneldiği Avrupa sınırlarında tüm insanlığı utandırması gereken hazin manzaralar yaşanıyor. İnançları, kökenleri ve bölgelerinin ötesinde insanların bizatihi bu sıfatla sahip oldukları haklardan dahi mahrum bırakıldıklarını görmekten dolayı üzüntülüyüz. Akdeniz’de, Ege’de ölen, mağdur olan, zarar gören insanlığın vicdanıdır, insanlığın ta kendisidir.”
İyilik ve adaletle
Erdoğan Suriye ve Irak konusunda dünyayı şu sözlerle uyardı: “Avrupa ülkeleri başta olmak üzere tüm dünyaya, tüm devletlere, tüm halklara büyük Rus edebiyatçısı Tolstoy’un şu güzel mesajını iletmek istiyorum: ‘Hayatta en önemli uğraş, iyiliktir.’ Tolstoy, başka bir hikâyesinde de, ART niyetle yakılan ateşin o evle birlikte tüm köyü de yok edebileceğini söylüyor. Bölgemizde yaşanan hadiselere de bu açıdan bakmalıyız. Ortadoğu’daki ateşi, orada yaşayan insanların kendi tarihi, kültürel, sosyal gerçeklikleri çerçevesinde iyilikle, adaletle, vicdanla söndürmeye çalışmalıyız. Irak’tan, Suriye’den sınırlarımıza gelen 2 milyon mağduru tereddüt etmeden kabul ettik. 4 yıldır her türlü yardımı yapıyoruz. Mülteci sorununun çözümü, sınırları kapatmaktan veya bu insanları denizlerde ölüme terk etmekten değil, ülkelerini onlar için yeniden yaşanabilir yerler haline dönüştürmekten geçiyor.”
‘Putin’e özellikle teşekkür ediyorum’
Erdoğan, Türkiye’nin tarih boyunca farklı inançlardan insanların hoşgörü içinde bir arada yaşadığı ülke olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi:
“İstanbul başta olmak üzere pek çok şehrimizde camiler ile kiliseleri, havraları yan yana görebilmek mümkündür. Birlikte yaşama tecrübesi konusundaki zenginliğimiz Türkiye ile Rusya’nın önemli bir müştereğidir. Bugün açılışını yapmak üzere bir araya geldiğimiz Moskova Merkez Camisi bunun en son ve en somut örneklerinde biridir. İstanbul ve Antalya başta olmak üzere ülkemizde yaşayan on binlerce Rus vatandaşını, inanç özgürlüğü başta olmak üzere her bakımdan kendi vatandaşlarımızdan ayrı tutmadığımızı özellikle belirtmek isterim. Biz onları ülkemizde misafir ediyor olmaktan dolayı memnunuz. Moskova’da ve Rusya’nın çeşitli bölgelerinde yaşayan çok sayıda vatandaşımızın, soydaşımızın ve dindaşımızın da aynı duygular içinde olduğuna inanıyoruz. Avrasya’nın iki kadim kültürünün temsilcileri olarak ortaya koyabileceğimiz samimi işbirliği ve dayanışma, kendi halklarımızla birlikte dünyanın da hayrında sonuçlar doğuracaktır. Moskova Merkez Camisi’nin Rusya Müslümanlarına, Rusya’daki tüm dost ve kardeş topluluklara, İslam alemine hayırlı olmasını diliyorum. Yapımındaki himayeleri sebebiyle değerli dostum Sayın Putin’e özellikle teşekkür ediyorum.”
‘Barışa katkı sağlıyor’
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de yaptığı konuşmada, İslam’ın Rusya’nın ‘ayrılmaz bir parçası’ olduğunu belirterek, Müslüman kanaat önderlerinin barışın ve toplumsal anlayışın gelişmesine önemli katkı sağladığını söyledi. Moskova Merkez Camisi açılışının Rusya Müslümanları için önemli bir olay olduğunu belirten Putin, caminin farklı dinleri bünyesinde barındıran Rusya’ya yakışır bir eser olduğunu vurguladı.
‘Cesur ve erkekçe’
Putin, “Hayır yolunda yarışın” ayetini örnek verdiği konuşmasında, “Rusya her zaman çok dinli ve çok milletli bir ülke oldu. Rusya’nın bu yapısı bizim gücümüzü bir araya getiriyor” diye konuştu. Aşırıcılıkla mücadelenin, dinin siyasi amaçlar için kullanılmaya çalışıldığı bu dönemde daha da önem kazandığını kaydeden Putin, Müslüman gençliğin İslam’ın özüne göre yetiştirilmesine vurgu yaptı. Putin, IŞİD’in ideolojisinin ‘çarpıtılmış yalanlar üzerine kurulu’ olduğunu belirterek Rusya müslümanları dini liderlerinin bu tarz propagandalara karşı ‘cesur ve erkekçe’ karşı koyduğunu ifade etti.
İkili görüşmede Esad ve mülteci uyarısı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin dün Moskova’da Suriye zirvesi yaptı. Kremlin Sarayı’ndaki görüşmede Erdoğan, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı destekleyen Putin’e Suriye’deki rejim sorununun bölgedeki huzur ve istikrarı bozduğu uyarısı yaptı. Erdoğan, mültecilerin tüm dünyayı etkilediğini de belirterek halkın sesine kulak veren bir yönetimin işbaşına gelmesi ile mülteci sorununun da biteceğini söyledi. Türkiye ile Rusya ikili ilişkilerinin son on yılda önemli noktaya geldiğine işaret eden Erdoğan, ticaret hacmi hedefinin 100 milyar dolar olduğunu söyledi. Seçimler için başarı dileklerini ileten Putin, Rusya ile Türkiye’nin ticari ortaklıklarının devam ettiğine, karşılıklı yatırım hacminin arttığına da dikkat çekti.


Aynı anda 10 bin kişi ibadet edebilecek
Rusya’nın başkenti Moskova’da Rusya Müslümanları Dini İdaresi tarafından inşa ettirilen caminin iç dekorasyonu Klasik Osmanlı sanatı üslubuyla Diyanet İşleri Başkanlığı ve Türkiye Diyanet Vakfı’nca yaptırıldı.
Aynı anda 10 bin kişinin namaz kılabileceği, kubbe yüksekliği 46, minarelerinin uzunluğu 81 metre olan caminin iç dekorasyonu Klasik Osmanlı tarzıyla yapıldı. Kubbenin tamamı bakır levhalar üzerine altın varaklarla kaplandı. 6 katlı olarak inşa edilen camide yaşlı ve engelliler için altı adet asansör bulunuyor. 46 metre yükseklikteki özgün kubbe 27 metre çapında.
Moskova’nın merkezi semtlerinden birinde yer alan camide, cuma günü ve bayramlarda minareden, diğer vakitlerde ise içerinden ezan okunacağı belirtiliyor.
‘Kutsal mekân’ çağrısı
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas da Moskova’nın uluslararası politikada önemli rol oynayan bir ülkenin başkenti olduğunu belirterek caminin böyle bir şehrin merkezinde açılmasının çok daha önemli olduğunu kaydetti. Abbas, İsrail’in Mescid-i Aksa’ya yönelik ihlallerine değinerek dünya kamuoyuna Kudüs’teki kutsal mekânların korunması çağrısında bulundu. Müslümanların, Mescid-i Aksa’ya gitme ve orada ibadet etme hakkı bulunduğuna vurgu yapan Abbas, İsrail’in Mescid-i Aksa’nın statüsünü değiştirmeye yönelik faaliyetlerini kınadıklarını söyledi.
CNN’den canlı yayınlandı
- Açılışı; CNN International, Al Jazeera ve Euro News canlı yayınladı.
- Törende, Rusya Müslüman topluluğu ve diğer din temsilcileri de yer aldı.
-Törende Rusya’ya bağlı Çeçenistan, Dağıstan ve Tataristan liderleri de hazır bulundu.
- Tören, Kur’an-ı Kerim tilaveti ile başladı.
- Açılış konuşmasını, Rusya Müftüler Konseyi Başkanı Ravil Gaynuttin yaptı.
-l Konuşmaların ardından, sahneye çıkan grup eşliğinde salavatlar getirildi.
- Açılış töreninin ardından konuk ülke liderleri camiyi gezdi.